Te veel thee drinken: wanneer wordt gezond ongezond?

Het begon met een opvlieger. En toen nog één. En daarna werd ik ’s nachts wakker met een gloeiende huid, alsof ik in een sauna sliep. Mijn eerste gedachte: dit is het dan. De overgang. Maar de oorzaak bleek minder hormonaal dan gedacht. Ik was namelijk royaal kaneel aan het gebruiken. In mijn ontbijt, mijn smoothies, en ook in mijn thee. Lekker verwarmend, goed voor de huid, ontstekingsremmend. Maar blijkbaar ook net iets te enthousiast.

En dat zette me aan het denken. We beschouwen thee vaak als een veilige, gezonde drank. En dat is het ook. Maar net als bij supplementen of kruidenpreparaten geldt: meer is niet altijd beter. In deze blog lees je hoeveel thee wél gezond is, wanneer het te veel kan worden, en waar je op kunt letten bij het dagelijks drinken van een favoriete blend of kruid.

Wanneer is thee ‘te veel’?

Thee lijkt op water, maar het is geen pure dorstlesser. Thee en zeker kruidenthee bevat actieve stoffen die effect hebben op het lichaam. Cafeïne (of theïne, het is dezelfde stof), looistoffen, bitterstoffen, fyto-oestrogenen of saponinen, ze kunnen allemaal iets doen met je stemming, spijsvertering, bloeddruk of slaap.

Gemiddeld kun je uitgaan van drie tot vijf koppen thee per dag als veilige grens, afhankelijk van het type en je persoonlijke gevoeligheid. Wie veel cafeïne binnenkrijgt, kan slaapproblemen ervaren. En wie dagelijks een liter van één soort kruid drinkt, kan onbedoeld het lichaam uit balans brengen.

Kruidenthee is geen medicijn, maar het valt ook niet onder ‘gewoon water’. Het zit ergens tussenin. Juist omdat we het vaak als onschuldig beschouwen, is het goed om even stil te staan bij de soorten die bij overmatig gebruik klachten kunnen geven.

Wanneer oppassen? Theesoorten en kruiden met mogelijke bijwerkingen

Hieronder vind je een overzicht van kruiden of theesoorten waarbij regelmatig of langdurig gebruik minder geschikt kan zijn.

Matcha en klassieke groene thee zijn populair vanwege hun hoge gehalte aan antioxidanten en het rustgevende aminozuur L-theanine. Maar beide bevatten ook cafeïne. Vooral matcha is geconcentreerd, omdat het hele theeblad wordt vermalen en opgeklopt tot een schuimige drank. Voor veel mensen is dat juist de kracht, maar wie gevoelig is voor cafeïne of veel matcha op een dag drinkt, kan klachten krijgen zoals een gejaagd gevoel, hartkloppingen of slaapproblemen. Ook kan het op een lege maag leiden tot misselijkheid of maagzuur.

Een enkele kop matcha overdag is prima voor de meeste mensen, maar het is minder geschikt om mee te starten als ochtenddrank op nuchtere maag. Wissel daarom af en kies liever voor rustgevende varianten in de avond.

Zoethoutwortel wordt vaak toegevoegd aan kruidenthee vanwege de natuurlijke zoetheid. Het zorgt voor een volle, zachte smaak en wordt goed verdragen, ook bij kinderen. Toch zit er een stof in die bij langdurig gebruik in grote hoeveelheden de bloeddruk kan verhogen: glycyrrhizine.

Wie dagelijks veel zoethout binnenkrijgt, bijvoorbeeld in drop, maar ook in thee met zoethout als hoofdbestanddeel, kan last krijgen van een verhoogde bloeddruk, vocht vasthouden in het gezicht of de benen, of spanningshoofdpijn. Zeker bij bestaande hart- of nierproblemen of het gebruik van plastabletten is voorzichtigheid belangrijk.

Af en toe een kop is geen probleem, maar dagelijks een grote pot met veel zoethout erin is niet voor iedereen geschikt.

Kaneel is een verwarmend en geliefd specerij. In de winter geeft het een behaaglijk gevoel, en in de Ayurveda en Chinese geneeskunde wordt het al eeuwenlang ingezet bij spijsvertering, verkoudheid en vermoeidheid. Toch kent kaneel ook een aandachtspunt.

In de veelgebruikte Cassia-kaneel (de donkere, aromatische soort die vaak in gemalen vorm wordt verkocht) zit relatief veel cumarine, een natuurlijke stof die in grote hoeveelheden belastend kan zijn voor de lever. Ceylon-kaneel bevat minder cumarine, maar heeft ook een subtielere smaak. Beide zijn waardevol, maar het is goed om bewust te doseren, zeker als je dagelijks met kaneel kookt, bakt en drinkt.

Zelf had ik het dus niet helemaal door, tot mijn lichaam aangaf dat het wat veel werd. Heb je een gevoelige lever of drink je dagelijks veel thee met kaneel, dan kan het slim zijn om eens te variëren of een paar dagen pauze in te lassen.

Deze kruiden zijn populair in detox- of leverondersteunende blends. Ze stimuleren de galproductie en ondersteunen de spijsvertering, waardoor ze vaak als ‘zuiverend’ worden ervaren. Toch zijn dit ook krachtige planten die niet bedoeld zijn voor dagelijks gebruik in grote hoeveelheden.

Bij langdurig gebruik kunnen ze spijsverteringsklachten geven, zoals krampen of diarree, en bij gevoelige mensen ook vermoeidheid veroorzaken. Dit komt doordat het lichaam voortdurend wordt aangespoord tot ontgiften, wat op termijn belastend kan zijn.

Een detoxkuur is prima voor een korte periode, maar deze kruiden zijn niet geschikt om wekenlang zonder pauze te drinken.

Deze kruiden stimuleren de nieren om vocht af te voeren en worden vaak ingezet bij blaasontstekingen, vochtophoping of bij het gevoel van ‘vollopen’. Bij kortdurend gebruik zijn ze heel nuttig.

Maar structureel dagelijks gebruik kan juist zorgen voor uitdroging of een verstoring van de elektrolytenbalans (zoals zout en kalium), zeker bij mensen die ook medicijnen gebruiken of een lage bloeddruk hebben. Jeneverbes kan bovendien de nieren prikkelen als je er veel van binnenkrijgt.

Gebruik vochtafdrijvende blends dus liever niet elke dag, en luister goed naar je lichaam.

Deze kruiden hebben een rustgevende werking en zijn populair in avondthee of blends tegen stress. Ze ondersteunen de aanmaak of werking van GABA, een neurotransmitter die het zenuwstelsel tot rust brengt.

Bij normaal gebruik zijn ze veilig, maar bij overmatig of langdurig gebruik kunnen ze ook leiden tot een suf gevoel overdag, lichte prikkelbaarheid of een afvlakking van emoties. In combinatie met andere kalmerende middelen (zoals slaapmedicatie of alcohol) kunnen ze het effect versterken, wat niet altijd wenselijk is.

Gebruik kalmerende kruiden met aandacht, en geef je lijf de kans om weer zelf in balans te komen.

Hoe weet je of je te veel thee drinkt?

Het is niet altijd zwart-wit. Je hoeft niet direct te stoppen als je graag thee drinkt, maar het is goed om alert te blijven op signalen van je lichaam. Krijg je ineens vaker hoofdpijn? Slaap je onrustiger? Krijg je een opgejaagd gevoel, of juist vermoeidheid na je favoriete blend? Dan is het goed om eens te variëren of tijdelijk een rustiger alternatief te kiezen.

Een tip: houd een paar dagen een theedagboekje bij. Noteer wat je drinkt, hoeveel, wanneer en hoe je je voelt. Vaak ontdek je dan vanzelf welke thee goed valt, en welke misschien te veel van het goede is.

Afsluiting

Ook van het gezondste kruid kun je te veel nemen. Gelukkig hoeft dat niet. Door af te wisselen, bewust te kiezen en goed naar je lichaam te luisteren, blijft thee een waardevol en plezierig ritueel. Gun jezelf een kopje aandacht. En als je vragen hebt, ik ben er.